Agatowy wstęp
Agaty działają na wyobraźnię ludzi od ok 4500 lat! Za pierwszą kolekcjonerkę agatów uznaje się sumeryjską królową Szubad (ok 2500 r p.n.e.). Starożytni Egipcjanie również doceniali piękno agatów, znaleziono je chociażby w grobowcu faraona Tutanchamona (panował w latach 1333-1323 p.n.e.). Co ciekawe, niektóre z nich nosiły ślady obróbki termicznej, która powodowała zmianę intensywności barw tych kamieni. Starożytni Grecy także znali agaty, które pojawiają się w licznych pismach. Jedna z teorii tłumaczących pochodzenie nazwy „agat”, łączy ją z greckim „agates” – dobry, bo miał być to kamień dosłownie dobry na wszystko!
Formy w jakich występują agaty
Agaty powstawały w pustych przestrzeniach różnych rodzajów skał, w wyniku akumulacji krzemionki (Dowiedz się więcej i ich genezie i występowaniu). Najczęściej „surowe” agaty mają formę „jajek” bądź „buł” ewentualnie tworzą różnych rozmiarów żyły.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o powstawaniu agatów zapraszam tutaj!
Obróbka agatów
Piękno agatów ukryte jest w środku… Żeby je odkryć kamienie należy poddać obróbce. Podstawową i najczęściej spotykaną opcją jest przecinanie agatów na dwie lub więcej części (plastrów) diamentową tarczą. Następnie kilkuetapowe szlifowanie i polerowanie interesujących powierzchni.
Z agatów można tworzyć również bardziej fantazyjne formy, szlifować je w kaboszony czy paciorki. To materiał z którego również tworzono kamee.
Jeśli masz ochotę spróbować swoich sił w poszukiwaniach agatów zapraszam na warsztaty! Zajmuje się też obróbką kamieni ozdobnych.
Na co zwracać uwagę w agatach?
Oglądając agaty przykładowo na giełdach minerałów niedoświadczony adept mineralogii uzna, że wszystkie są cudowne i niemal tak samo piękne. Istnieje jednak kilka cech, które szczególnie wpływają na atrakcyjność danego okazu.
- BARWA
Większość agatów na świecie jest dwubarwna i przez to raczej mało spektakularna. Im więcej zróżnicowanych kolorów ma agat tym jest cenniejszy w oczach kolekcjonerów.
- RYSUNEK
Wstęgi i inne elementy agatu tworzą „obrazek” który potocznie nazywamy rysunkiem.
Istnieje sporo odmian agatów, wydzielonych właśnie ze względu na rodzaj rysunku (Dowiedz się więcej tutaj). Generalnie najcenniejsze agaty mają wyraźny wzór, który może przypominać np. Zwierzę, roślinę lubi inny obiekt.
- SPĘKANIA
Spękania w agatach są niepożądane ale niestety większość tych kamieni takowe posiada. Podczas obróbki lub wydobywania agatu ze skały należy uważać, aby nie stworzyć nowych spękań.
- WIELKOŚĆ
To chyba najbardziej oczywiste kryterium. Im agat jest większy tym jego wartość też jest większa. Niestety „ładne”, atrakcyjne, cenione agaty są zwykle niewielkich rozmiarów. Duże są najczęściej mocno spękane albo poprzerastane kwarcem.
- LOKALIZACJA
To może nie być taki oczywisty punkt dla początkujących zbieraczy ale ma ogromne znaczenie dla zaawansowanych. Agaty podobnej wielkości o zbliżonym wzorze, kolorze i jakości z dwóch różnych miejsc mogą różnić się ceną bardzo znacznie.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o występowaniu agatów czy ich powstawaniu zapraszam tutaj.
Źródła z których korzystałem:
- Mineralogy, Geochemistry and Genesis of Agate—A Review (2020)- Götze, Möckel I Pan
- Agaty z Płuczek Górnych (2009) – Bogdański, Praszkier, Siuda
- Agaty i Krzemienie Geneza Piękna – Piękno Genezy (2015) – Manecki
- Ilustrowana Encyklopedia Skał i Minerałów (2010) – Żaba
- Definicja, nazwa i historia wykorzystania agatów (2009, Przegląd Geologiczny) – Rzymełka